Ryczałt ewidencjonowany charakteryzuje się płaską stawką podatku zależną od prowadzonej działalności. Ewidencja ryczałtowa jest jedną z trzech form uproszczonej księgowości. Pozostałe dwie to książka przychodów i rozchodów oraz karta podatkowa. O wyborze właściwej formy opodatkowania pisałam w artykule jakie formy księgowości dla działalności.
Ewidencja przychodów
W przypadku ryczałtu ewidencjonowanego prowadzi się ewidencje przychodów, tak ja w przypadku każdej innej formy opodatkowania. Ewidencję prowadzi się osobno na każdy rok podatkowy i ujmuje w niej, jedynie przychody. Nie ma potrzeby wykazywania kosztów, gdyż nie są one brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości podatku.
Sam sposób ewidencjonowania przychodów może być realizowany zarówno ręcznie, jak i przy użyciu specjalistycznego oprogramowania. Jednakże w obu przypadkach musi być zachowany układ i wzór samych rubryk zgodny z przepisami. Na rynku istnieje wiele gotowych książek z gotowymi rubrykami do prowadzenia ewidencji przychodów w formie ryczałtu. O prowadzeniu ewidencji nie trzeba informować urzędu skarbowego. W przypadku samodzielnego prowadzenia ewidencji należy ją przechowywać w miejscu wykonywania działalności lub w miejscu wskazanym jako siedziba firmy.
Poza ewidencją przychodów należy prowadzić także inne ewidencje, takie jak ewidencja środków trwałych, czy ewidencja zatrudnienia. Konieczne jest to jednak tylko wówczas, gdy firma posiada składniki majątku trwałego lub zatrudnia pracowników.
Limity obrotu dla ryczałtu ewidencjonowanego
Przedsiębiorcy mogą opłacać podatek w zryczałtowanej formie, o ile w roku poprzednim:
- Uzyskali przychody z działalności prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro lub
- uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2 000 000 euro.
Ciekawostka dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Jeżeli w roku podatkowym nie byłeś na karcie podatkowej, to możesz wybrać ryczałt ewidencjonowany bez limitu 2 000 000 euro. Oznacza to, że początkujący przedsiębiorca, który przekroczy limit w pierwszym roku prowadzenia działalności, nie traci prawa do rozliczania za pomocą ryczałtu ewidencjonowanego. Dopiero w kolejnych latach będzie obowiązany pilnować limitu obrotów.
Stawki ryczałtu ewidencjonowanego
Stawki ryczałtu na 2021 rok wynoszą 17%, 15%, 12,5%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3% i 2%. Można płacić kilka stawek jednocześnie, jeżeli prowadzona działalność gospodarcza jest zróżnicowana.
17-procentowa stawka podatku ryczałtowanego dotyczy:
- lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii,
- techników dentystycznych,
- felczerów, położne, pielęgniarki,
- tłumaczy,
- nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny.
15-procentowa stawka podatku ryczałtowanego dotyczy m.in
Działalności świadczących usługi w zakresie:
- Parkingów,
- Zakwaterowania,
- Oprogramowania,
- Fotografii,
- Sprzedaży hurtowej, motocykli, samochodów, części i akcesoriów
- Centrali radio-taxi
12,5-procenta od przychodów ze świadczenia usług najmu po przekroczeniu kwoty 100 000 zł;
10-procent od przychodów ze zbycia praw majątkowych lub nieruchomości należących do majątku firmy;
8,5% przychodów:
- z działalności usługowej, w tym przychody z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
- z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze,
- ze świadczenia usług wychowania przedszkolnego,
- ze świadczenia usług związanych z działalnością ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obszarów i obiektów ochrony przyrody,
- prowizje uzyskane przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu,
- prowizja uzyskana przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy;
5,5-procent od przychodów z:
- z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton,
- z prowizji uzyskanych z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów;
3-procent od przychodów z:
- z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu,
- z działalności usługowej w zakresie handlu,
- ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą,
- z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej;
2-procent przychodów
- ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu.
Kto nie może skorzystać z ryczałtu ewidencjonowanego?
Nie każda działalność kwalifikuje się do rozliczania ryczałtowego.
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym wyklucza pewne branże, np.
- apteki,
- handel częściami do pojazdów mechanicznych,
- produkcją towarów objętych akcyzą (z wyłączeniem energii elektrycznej)
Nie można także przejść na ryczałt w roku podatkowym po zmianie wykonywanej działalności:
- z samodzielnej na działalność w formie spółki z małżonkiem,
- w formie spółki z małżonkiem na działalność. która prowadzona będzie samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
- samodzielnie przez małżonka na działalność, która będzie prowadzona samodzielnie przez drugiego małżonka
Jeżeli małżonek bądź małżonkowie przed wskazaną zmianą opłacali podatek z tytułu tej działalności na zasadach ogólnych.
Co więcej, jeżeli pracujesz na podstawie umowy o pracę, a zamierzasz prowadzić własną działalność gospodarczą, to musisz uważać. Nie możesz wykonywać na rzecz byłego pracodawcy tych samych czynności w roku poprzedzającym rok podatkowy lub w roku podatkowym w ramach stosunku pracy. W takiej sytuacji stracisz prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Będzie to skutkowało koniecznością rozliczeń na zasadach ogólnych.